Waaxda Xalka Waara

Ujeedooyinka:

U helida xalal waara oo loogu talagalay xal u helidda caqabada soojireenka ah ee barakaca iyo soo afjarida ka saarista dadka ay saamaysay ayaa muhiimad muhiim ah u leh tubta nabadda iyo horumarka Soomaaliya.

Barokaca waxa uu wiiqi karaa xasiloonida, horumarka aan la jarin iyo in bulshada ay dhibaatadu saameysey u soo bandhigto khatarta sii kordheysa ee xadgudubyada xuquuqda aadanaha. Natiijo ahaan, in la gaaro xal waara oo loogu talagalay dhammaan dadka ay dhibaatadu saameysey waa mudnaanta koowaad ee Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya (XFS) sida lagu qeexay Qorshaha Horumarinta Qaranka (NDP) iyo Khariidadda Horumarinta Bulshada.

Soomaaliya waxaa ay tirisay ku dhowaad 3.5 milyan oo Barakacayaal ah (IDPs) laga soo bilaabo Maajo 2022. Barakacayaashu waa dad lagu qasbay in ay ka baxaan guryahooda balse ku jira xudduudaha dalkooda.

Sababaha ugu badan ee barokaca cusub ayaa ah colaadda, amni-darrada, iyo dhacdooyinka cimilada la xiriira, sida abaaraha iyo fatahaadaha. Soomaaliya gudaheeda, barokacayaasha badankood waxay ku sugan yihiin aagga Koonfurta iyo Bartamaha ee dalka, halkaasoo in ka badan saddex milyan oo barokac ah ay ku sugnaayeen.
Socdaalku waa dhacdo caalami ah oo soo jireen ah, oo saamaynaysa dirida, qaabilaadda, iyo socdaalka wadamada siyaabo gaar ah oo kala duwan. Socdaalku waa mid dhinacyo badan leh, wuxuuna gooyaa dhowr arrimood iyo waaxyo ay ka mid yihiin ilaalinta bulshada, waxbarashada, caafimaadka, dhalashada iyo faqriga. Waxa dhaqaajiya baaxadda arrimo ay ka mid yihiin rabitaanka shakhsi ahaaneed, isbeddelka cimilada, iyo qalalaasaha.

Haddii si wanaagsan loo maareeyo tahriibku uu ka qayb qaato horumarka dhaqaale iyo bulsho.

Si taas wax looga qabto, loona aqoonsado in mas’uuliyadda koowaad ee xallinta barakaca ay saaran tahay Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya, Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka & Dib-u-heshiisiinta (MoIFAR) waxay dhistay waax u qaabilsan socdaalka iyo xalalka waara ee isku xirka guud iyo isgaarsiinta Xalka Waara. Dhammaan daneeyayaasha muhiimka ah iyo jilayaasha labadaba Heer Qaran iyo Heer Caalami iyo Hay’adaha Qaranka, kuwa caalamiga ah iyo deeq-bixiyeyaasha xalal waara ee muhiimka ah, iyo bixinta jihada istiraatijiyadeed, horumarinta siyaasadda, hagid iyo iskudubarid dhammaan fulinta dhammaan dawladaha xubnaha ka ah Federaalka (FMS) iyo Banaadir Maamulka Gobolka (BRA).

Ahmiyadda ugu weyn ee waaxda xalalka waara ee MOIFAR waa in la Xoojiyo xalalka waara ee Heer Federaal si loo taageero helida xalal waara oo barokaca saameeyay bulshooyinka Soomaaliya.

Shaqada:

1. Bixi isku-dubbarid guud iyo isgaarsiin ku saabsan Xalka Waara dhammaan
2. Daneeyayaasha muhiimka ah iyo jilayaasha labadaba heer Qaran iyo heer caalamiba.
3. Waxay soo saartaa warbixinta qiimaynta dalka ee Xalka Waara si loo qiimeeyo loona cabbiro
4. Waxtarka barnaamijyada Heerka Dalka.
5. Bixi jihada istiraatijiyadeed, horumarinta siyaasadda, hagitaan, isku dubarid, iyo
6. Dabagalka fulinta dhammaan barnaamijyada Xalka Waara ee guud ahaan dalka
7. Dawladaha xubnaha ka ah Federaalka (FMS) iyo Maamulka Gobolka Banaadir (BRA).
8. In la sameeyo kormeer iyo qiimayn ku saabsan hirgelinta xalka waara
9. Mashaariicda guud ahaan FMS iyo BRA si loo qiimeeyo loona cabbiro saamaynta kuwan
10. Mashruucyada iyo wadaagista jawaab-celinta Wasaaradaha ay khusayso iyo faafinta.
11. Xoojinta dadaallada isuduwidda ee ka dhexeeya adkeysiga iyo xalalka waara ee jilayaasha
12. meelaha soo laabashada
13. Dhiggiisa Dawladda Hoose ee dhammaan barnaamijyada Xalka Waara,
14. In laga taageero dadaallada u qareemidda dhammaan heerarka dowladda arrimaha khuseeya daryeelka iyo xuquuqda barakacayaasha iyo qaxootiga soo laabtay, oo ay ku jiraan mudnaanta xalalka waara ee waafaqsan Qorshaha Horumarinta Qaranka.
15. Fududeynta tababbarka iyo dadaallada dhisidda awoodda ee heer federaal iyo heer gobol ee la xiriira xalalka waara.
16. In lagu taageero federaalka iyo FM-yada dib-u-eegis iyo khariidaynta hababka xalalka waara ee jira, sida khariidaynta habsocodka soo celinta, sahanka la qorsheeyay, la xidhiidhka bulshooyinka la xidhiidha soo celinta, iyo xalalka kale ee waara sida is-dhexgalka maxaliga ah iyo dejinta meelo kale.