Muqdisho 20 Jun 2024; Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta XFS Xildhibaan Cali Yuusuf Cali (Xoosh) ayaa Muqdisho uga qeybgalay xuska maalinta caalamiga ee Qaxootiga.
Kulankan oo ay sidoo kale goobjoog ka ahaayeen Wasiirro iyo mas’uuliyiin kale oo ka tirsan xukuumadda Soomaaliya, hey’adda UNHCR, qeybaha bulshada, qaxootiga iyo magangalyo-doonka iyo sidoo kale madaxda iyo howlwadeennada NCRI ayaa waxaa ay qaxootiga jooga dalka ay kusoo bandhigeen hiddo, dhaqan iyo howlo farsamo.
Dhankiisa, khudbad uu munaasabadda kajeediyey Wasiirka Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta XFS ayaa ugu horreyn ka hadlay qiimaha maalintan isaga oo yiri “Sanadkasta 20-ka Juunyo, waxaa dunida oo dhan laga xusaa maalinta Qaxootiga Adduunka si kor loogu qaado wacygelinta la xiriirta dhibaatooyinka heysta dadka qaxootiga ah iyo in bulshooyinka ay la noolyihiin lagu dhiirigeliyo in ay soo dhoweeyaan, ayna aqbalaan, isla markaana dalalku ka wada shaqeeyaan in loo helo xalwaara maadaama arrimaha qaxootigu uu noqday arrin heer caalimi ah oo u baahan in si wadajir ah wax looga qabto”
“Soomaaliya taariikh ahaan waxaa lagu yaqaan martigelinta iyo ilaalinta xuquuqda qaxootiga iyo magangalyo-doonka, si hiddahaasi u socodna, maanta waxaan martigelinnaa, oo qaxooti iyo magangalyodoon ahaan dalka ku sugan in ka badan soddon iyo shan kun(35,000)” ayuu intaas raaciyey.
Mudane wasiir Cali Xoosh ayaa ka hadlay sida Dowladda Soomaaliya ay u daneyneyso qaxootiga iyo xuquuqdooda “Dalkeennu, tallaabooyinka xal u helidda qaxootiga waxaa qeyb ka ah inuu dhaqangal yahay sharciga Qaxootiga, kaas oo dhowraya dhammaan xuquuqda Qaxootiga ku nool dalka, sidoo kalena siinaya hannaan sharciyadeed oo ay ugu noolaan karaan Soomaaliya si xor ah”
Ugu dambeyn, waxaa uu bogaadiyey madaxda iyo howlwadeennada NCRI isaga oo ugu baaqay caalamka in Soomaaliga lagu taageero howlahan “Hay’adda Qaxootiga iyo Barakacayaasha Qaranka (NCRI) ayaa ah hey’adda dowladda Soomaaliya u wakiilatay howlahan, shaqo fiican ayay ka qabatay diiwaangelinta qaxootiga, meeleyntooda iyo u helidda fursado ay ku hormariyaan noloshooda iyo midda qoyskooda, waana ku ammaanayaa madaxda iyo shaqaalahaba”.
